dinsdag 28 februari 2017

Welke bibliotheek heeft de jongste bibliothecarissen?


21. Dat was mijn leeftijd toen ik begon te werken voor de bibliotheeksector. Jarenlang was ik in elk overleg dat ik bijwoonde de jongste. En wie bovenstaande grafiek ziet, snapt dat dat niet zo gek was. En met mijn 45 jaar behoor ik zelfs vandaag de dag nog tot de 30% jongste bibliotheekmedewerkers. Ik blijf me dus al jaren lang jong voelen door de bibliotheeksector. 

Wie deze grafiek tien jaar geleden zou hebben gemaakt, zou hebben gezien dat de gemiddelde leeftijd toch een flink eind lager was. Dat heeft twee oorzaken. Door een personeelsstop bij bezuinigingen zijn er nauwelijks banen vrij gekomen na pensionering. En de tweede is dat in de afgelopen tien jaar de datum van pensionering bijna vijf jaar is opgeschoven. Gingen vroeger medewerkers met 40 dienstjaren met vervroegd pensioen (zou in mijn geval 61 zijn geweest), dat werd later vervroegd pensioen met 62. Daarna werd het vervroegd pensioen afgeschaft en de AOW-leeftijd verhoogd naar 67 jaar. Nou, inmiddels houd ik er rekening mee dit ik met pensioen ga op mijn 71e. 

Zijn we overal zo opgeschoven met de leeftijd? Of zijn er ook bibliotheken die het wel lukte om in deze tijd toch een diverse leeftijdsopbouw te hebben? Tijd voor een top-10 van bibliotheken met het jongste personeel!

Top-10 bibliotheken met het jongste personeel


Uit de cijferbestanden van het WOB-verzoek is ook op te maken hoe het personeelsbestand van elke bibliotheek is opgebouwd.  Gemiddeld is 8,6%  van de bibliotheekmedewerkers jonger dan 30 jaar. Bovenstaande bibliotheken wijken daar flink vanaf. Bibliorura (Roermond e.o.) spant daarbij met 37,5 % de kroon. Als tweede de bibliotheek Hoeksche Waard en DOK Delft. Deze top-30 scoren allen boven de 30%.

Wie het rijtje verder kijkt ziet veel bibliotheken in een combinatie met ander culturele voorzieningen (Nieuw Nobelaer, Schunck, Stadkamer, Idea en Coda). Ik heb een vermoeden deze instellingen op een of andere manier meer jonge medewerkers trekken. Hebben zij meer startersfuncties? Zijn het de educatieve afdelingen die jongere medewerkers trekken? Een andere verklaring kan zijn dat sommige bibliotheken werken met opruimers die een vast of tijdelijk dienstverband krijgen aangeboden waar andere bibliotheken dit via een uitzendconstructie doen. Een ploeg opruimers kan daarmee je statistieken flink 'verjongen'. Wie het weet mag het zeggen.

Maar al met al denk ik toch dat in ieder geval een deel van deze instellingen bewust zoekt naar een diverse opbouw in leeftijd en dus ook bewust zoekt naar jonge medewerkers.

JBN: netwerk van Jonge bibliothecarissen
Ik ben dan ook blij dat er een netwerk is van 'jonge bibliothecarissen'. Opgericht door Tamar van Moolenbroek. En ze staan volgende week ook nog eens met dat netwerk op het Nationale Bibliotheek Congres met een heuse deelsessie 'Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst'. En ik roep u op om daar ook te zijn en hun enthousiasme te delen. Overigens ook een plek waar u uiteraard actief kunt 'headhunten' naar jong personeel. 

Top-10 oudste medewerkers?
Om eerlijk te zijn: ik had ook een top-10 oudste medewerkers. Maar het is een nogal saaie lijst. Eigenlijk zou het een top-12 moeten zijn. Want er zijn twaalf basisbibliotheken die een personeelsbestand hebben dat voor de volle 100% bestaat uit medewerkers die ouder zijn 50 jaar. Maar de vraag is: zegt het iets?

Het antwoord is: ja en nee. Ik heb die twaalf bibliotheken snel bekeken op de cijfers van hun resultaten en daaruit blijkt niet dat zij minder scoren dan andere bibliotheken.  Er zitten zelfs bibliotheken tussen die heel hoog in de top-10's scoren. Wel zitten er bibliotheken  tussen die al jarenlang achtervolgd worden door een bezuiniging. En dus vaak met een personeelsstop. En het zijn relatief kleine bibliotheken. Wie zes of zeven medewerkers heeft, heeft minder mogelijkheden om te sturen op een diverse opbouw dan een bibliotheek 150 medewerkers.

Diverse opbouw
Toch denk ik dat een mix van leeftijden voor een bibliotheek wel belangrijk is. Verschillende leeftijden zullen in de regel ook een mix van kwaliteiten en interesses meebrengen. Van generaties die opgroeiden met papier tot de generatie die opgroeide met YouTube. En vooral die generatie die opgroeide met YouTube kunnen we nog goed gebruiken.  Maar goed, tot die tijd blijf ik me eeuwig jong voelen in deze sector. En zeg nou zelf, daar kan geen nacht- of dagcrème tegenop.

Geen opmerkingen: